ماستیک پلی یورتان

فهرست :

1. تعریف ماستیک
2. خصوصیات
3. کاربردها
4. مزایای
5. معایب
6. ویژگی ها
7. مشخصات فیزیکی و شیمیایی
8. بسته بندی
9. روش مصرف
10. استانداردهای ایران
11. استانداردهای بین المللی
12. نگهداری ماستیک
13. نتیجه گیری

ماستیک پلی یورتان چیست؟

ماستیک پلی یورتان (به انگلیسی : Polyurethane Sealant) یک نوع ماده پلیمری است که به صورت خمیر استفاده می‌شود؛ این ماده دارای خواص منحصر به فردی است که آن را برای استفاده در صنایع مختلف بسیار مفید و کارآمد می‌کند. در این مقاله، به بررسی جزئیات بیشتر در مورد ماستیک پلی یورتان می‌پردازیم. این محصول چسبی انعطاف‌‌پذیر و مقاوم است که مزایای بسیاری در کاربردهای گوناگون دارد. این ترکیب شگفت‌انگیز که از پلیمرهای پلی‌یورتان تشکیل شده است ؛ به عنوان عامل محافظت‌ کننده و چسباننده در طیف گسترده‌ای از صنایع و محصولات روزمره به کار می‌رود.
ماستیک پلی‌ یورتان به عنوان یک ماده آب‌بندی بسیار مؤثر عمل می‌کند و از نفوذ هوا ، آب، گرد و غبار و سایر مواد ناخواسته جلوگیری می‌کند. خاصیت آب‌ بندی استثنایی آن ، این ماده را برای کاربردهایی که نیاز به آب‌ بندی محکم و طولانی مدت دارند ، انتخابی ایده‌آل می‌سازد. اعم از اینکه برای آب‌بندی شکاف‌ها در مصالح ساختمانی یا به عنوان یک مانع آب‌بندی در برابر هوای آزاد به کار رود، ماستیک پلی‌یورتان در ارائه محافظت قابل اعتماد در برابر رطوبت، دماهای شدید و عوامل محیطی عالی عمل می‌کند.

ماستیک پلی‌ یورتان قابلیت چسبندگی عالی به انواع سطوح را داراست ، این ماده به طور قوی به بتن ، فلز، چوب، پلاستیک و بسیاری از سطوح دیگر می‌چسبد، که این امر آن را به ابزاری با ارزش در صنعت ساختمان، خودروسازی و تولید مبدل می‌سازد ، توانایی آن در اتصال مواد ناهمگون به یکدیگر ، به ویژه در موقعیت‌ هایی که نیاز است زیر لایه‌های مختلف به طور محکم به هم متصل شوند، بسیار مفید است.
علاوه بر این، ماستیک پلی‌یورتان دوام استثنایی دارد که طول عمر آن را حتی در شرایط سخت تضمین می‌کند. این ماده در برابر تابش فرابنفش، مواد شیمیایی و تنش‌های فیزیکی مقاوم باقی می‌ماند، که این امر آن را برای کاربردهای داخلی و خارجی مناسب می‌سازد. اعم از اینکه در معرض نور خورشید شدید یا مواد شیمیایی خورنده قرار بگیرد، ماستیک پلی‌یورتان تمامیت خود را حفظ می‌کند و عمر سطوح و سازه‌های آب‌بندی شده را افزایش می‌دهد.

همچنین، ماستیک پلی‌یورتان انعطاف‌پذیری عالی دارد که به آن اجازه می‌دهد تا حرکات و انبساط در کاربردهای گوناگون را تحمل کند. هنگامی که سازه‌ها جابجا می‌شوند یا مواد به دلیل نوسانات دما منقبض و منبسط می‌شوند، ماستیک پلی‌یورتان به طور متناسب تطبیق می‌یابد و از ایجاد شکاف یا نشتی جلوگیری می‌کند. این انعطاف‌پذیری اثربخشی و قابلیت اطمینان طولانی مدت را به ویژه در محیط‌های پویا تضمین می‌کند.
در مجموع، ماستیک پلی‌یورتان یک ترکیب انعطاف‌پذیر، مقاوم و قدرتمند است که نقشی حیاتی در فراهم کردن آب‌بندی و چسبندگی مؤثر در طیف گسترده‌ای از صنایع و کاربردها ایفا می‌کند. ویژگی‌های برجسته آن شامل توانایی‌های آب‌بندی فوق‌العاده، چسبندگی قوی، دوام، و انعطاف‌پذیری است که آن را به ابزاری ضروری برای تضمین تمامیت و عملکرد انواع سازه‌ها و محصولات مبدل می‌سازد.
 

خصوصیات ماستیک پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان دارای خصوصیات بسیار منحصر به فردی است که آن را به یک ماده بسیار محبوب در صنعت تبدیل کرده است. این ماده قابلیت چسبندگی بالا به سطوح مختلف را دارد و با توجه به ساختار شیمیایی خاص خود، می‌تواند به طور مؤثری با صفحه‌ های متنوعی از جمله فلزات، سرامیک و پلاستیک‌ها هماهنگ شود. علاوه بر این، ماستیک پلی یورتان دارای مقاومت بسیار بالا در برابر شرایط آب و هوایی و حرارتی است و می‌تواند در برابر تغییرات دما و رطوبت ایستا بسیار عالی عمل کند.

کاربردهای ماستیک پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان به عنوان یک ماده چسبنده و نازک کننده، در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله کاربردهای رایج آن می‌توان به زمینه های آب بندی، عایق‌های حرارتی، چسب های نسوز، عایق استخوان فولادی، تسمه‌های نقاله، مهر و موم گیری و عایق‌های حفاظتی اشاره کرد. همچنین، در صنایع ساخت و ساز نیز ماستیک پلی یورتان به عنوان یک روکش محافظ استفاده می‌شود.
ماستیک پلی یورتان کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد:

• آب‌بندی و محافظت - برای مسدود کردن شکاف‌ها، درزها و جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت در ساختمان‌ها، اتومبیل‌ها، کشتی‌ها و غیره.
• اتصال و چسباندن - برای چسباندن فلزات، چوب‌ها، شیشه، پلاستیک و سطوح مختلف به یکدیگر.
• صنعت خودروسازی - برای آب‌بندی شیشه‌ها، درزگیری در ها، درزگیری بدنه و غیره.
• ساختمان‌سازی - برای عایق‌بندی، آب‌بندی پشت بام، دیوارهای حمام و آشپزخانه و غیره.
• صنایع دریایی - برای آب‌بندی و اتصال قطعات کشتی و شناورها.
• الکترونیک - برای محافظت و عایق‌بندی مدارات و قطعات الکترونیکی.
• تزئینات - برای ایجاد ظاهر زیبا در لبه‌ها، درزها و اتصالات.
• تعمیرات و بازسازی - برای ترمیم شکاف‌ها، ترک‌ها و خرابی‌های ناشی از فرسودگی.

 
در مجموع این ماستیک برای هر جایی که نیاز به آب‌بندی، چسبندگی قوی، انعطاف‌پذیری و دوام بالا وجود داشته باشد، گزینه‌ی مناسبی است.
 

مزایا و نکات مهم ماستیک پلی یورتان

استفاده از ماستیک پلی یورتان دارای مزایای فراوانی است. به عنوان مثال، این ماده دارای انعطاف‌پذیری زیادی است که باعث می‌شود بتواند تغییرات در سطح‌های مختلف را تحمل کند. همچنین، ماستیک پلی یورتان از دوام و مقاومت بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند در برابر فشارهای زیاد و ضربات مکانیکی مقاومت کند. این ماده به دلیل آب بری خوب خود نیز برای کاربردهایی که نیاز به آب بندی دارند، بسیار مفید است.
ماستیک پلی یورتان دارای مزایای زیادی است که عبارتند از:

• آب بندی عالی - ماستیک پلی یورتان یک عایق بسیار خوب در برابر آب و رطوبت است و درزها را به طور کامل مسدود می کند.
• مقاومت بالا - این ماستیک در برابر اشعه UV خورشید، دمای بالا، رطوبت، اسیدها و بازها مقاوم است.
• انعطاف‌پذیری زیاد - پس از خشک شدن، ماستیک پلی یورتان همچنان انعطاف‌پذیر باقی می ماند.
• چسبندگی عالی - این ماستیک به بسیاری از سطوح از جمله چوب، بتن، فلز، شیشه و پلاستیک متصل می شود.
• دوام بالا - ماستیک پلی یورتان دارای طول عمر بسیار بالایی است و برای سال ها دوام می آورد.
• زیبایی - این ماستیک ظاهری زیبا و تمیز دارد.
• آماده‌سازی آسان - ماستیک پلی یورتان به راحتی و بدون نیاز به آماده‌سازی پیچیده قابل استفاده است.
• کاربردهای متنوع - از این ماستیک می توان برای آب بندی، چسباندن، عایق کاری، ترمیم و غیره استفاده کرد.

به طور کلی ماستیک پلی یورتان گزینه ای مناسب و قابل اطمینان برای موارد مختلف آب بندی و چسباندن است.
 

معایب ماستیک پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان علی‌رغم مزایای فراوان، دارای برخی معایب نیز می‌باشد:

• قیمت بالا - ماستیک پلی یورتان نسبت به برخی ماستیک‌های دیگر مانند سیلیکون، قیمت بالاتری دارد.
• حساسیت به رطوبت - این ماستیک برای خشک شدن و سفت شدن نیاز به رطوبت دارد، بنابراین در محیط‌های بسیار خشک عملکرد ضعیف‌تری خواهد داشت.
• سمی بودن - ترکیبات و مواد اولیه‌ی مورد استفاده در ماستیک پلی یورتان می‌توانند سمی باشند.
• حساسیت به UV - پلی یورتان در برابر اشعه ماوراء بنفش آسیب‌پذیر است و با گذشت زمان رنگ آن تغییر می‌کند.
• سختی تعمیر و نگهداری - در صورت بروز مشکل، تعمیر و نگهداری ماستیک پلی یورتان دشوار است.
• عدم سازگاری با برخی مواد - پلی یورتان با حلال‌ها و روغن‌ها سازگاری ندارد.
• زمان خشک شدن طولانی - ماستیک پلی یورتان نسبت به برخی ماستیک‌ها زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارد.

بنابراین باید معایب احتمالی را در نظر گرفت و ماستیک مناسب را برای هر کاربرد انتخاب کرد.
 

ویژگی های ماستیک پلی یورتان

مشخصات فیزیکی و شیمیایی ماستیک پلی یورتان

بسته بندی ماستیک های پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان معمولاً در بسته بندی های زیر عرضه می شود:

• لوله: این نوع بسته بندی متداول ترین شکل است. ماستیک درون لوله هایی از جنس فلز یا پلاستیک ریخته می شود و با فشار دادن لوله، ماستیک خارج می گردد.
• قوطی: ماستیک در قوطی های فلزی یا پلاستیکی بسته بندی می شود. این نوع بسته بندی برای مصارف عمده مناسب است.
• کیسه ای: در این روش ماستیک درون کیسه های پلاستیکی ریخته شده و در آن بسته می شود. کیسه ها معمولاً از 300 تا 600 میلی لیتر ظرفیت دارند.
• قوطی دوجداره: در این نوع، ماستیک در یک قوطی فلزی داخلی و یک قوطی پلاستیکی خارجی قرار می گیرد.
• بشکه: برای مقادیر زیاد از بشکه های پلاستیکی یا فلزی 200 تا 1000 لیتری استفاده می شود.
• کارتریج: ماستیک در داخل کارتریج های پلاستیکی ریخته شده و با اعمال فشار هوا، ماستیک خارج می گردد.

انتخاب نوع بسته بندی بستگی به مصرف و مقدار ماستیک مورد نیاز دارد.
 

روش مصرف ماستیک پلی یورتان

مراحل استفاده صحیح از ماستیک های پلی یورتان به شرح زیر است:
 1- آماده‌سازی سطح

• سطح را از هرگونه چربی، روغن، گرد و غبار و ذرات سست تمیز کنید.
• در صورت نیاز با ابزار مناسب سطح را زبر کنید تا چسبندگی افزایش یابد.

2- باز کردن بسته بندی

• دستورالعمل روی بسته را بخوانید.
• بسته را با احتیاط باز کنید تا محتویات آسیب نبیند.

3- اعمال ماستیک

• نوک لوله یا کارتریج را برش دهید و در دهانه قرار دهید.
• ماستیک را به طور یکنواخت و بدون حباب هوا روی سطح اعمال کنید.

 4- صاف کردن سطح

• سطح ماستیک را با ابزار مناسب مثل کاردک صاف و یکنواخت کنید.
• مراقب باشید که حباب هوا در ماستیک باقی نماند.

 5- خشک شدن

• به ماستیک زمان کافی برای خشک شدن بدهید.
• از دستورالعمل روی بسته برای زمان خشک شدن پیروی کنید.

استانداردهای ایران ماستیک پلی یورتان

در ایران، ماستیک های پلی یورتان تحت پوشش استانداردها و ضوابط زیر قرار دارند:

• استاندارد ملی ایران شماره 12080 - این استاندارد ویژگی‌ها و روش‌های آزمون ماستیک‌های پلی‌یورتان را مشخص می‌کند.
• استاندارد ملی ایران شماره 14723 - مربوط به روش آزمون خمش سرد ماستیک‌ها می‌باشد. 
• استاندارد ملی ایران شماره 13955 - درباره روش آزمون چسبندگی ماستیک‌هاست.
• دستورالعمل به.م.آ 1-99 - مربوط به ضوابط طراحی و اجرای درزهای انقطاع در ساختمان‌های بتنی است. 
• ضوابط ملی ساختمان - ضوابط مربوط به مصالح و فرآورده‌های ساختمانی از جمله ماستیک‌ها را تعیین می‌کند.

تولیدکنندگان و واردکنندگان ماستیک پلی یورتان در ایران ملزم به رعایت این استانداردها و ضوابط هستند.
 

استانداردهای بین المللی ماستیک پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان مشمول استانداردها و آزمون های متعدد بین المللی است که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

• ISO 11600 - استاندارد بین المللی ماستیک‌های آب‌بندی
• ASTM C920 - استاندارد آمریکایی ماستیک‌های آب‌بندی
• DIN 18540 - استاندارد آلمانی ماستیک‌ها
• EN 15651 - استاندارد اروپایی ماستیک‌های آب‌بندی
• GB/T 14792 - استاندارد ملی چین برای ماستیک‌های پلی یورتان
• JIS A 5758 - استاندارد ژاپنی ماستیک‌های آب‌بندی

این استانداردها خواص مکانیکی، فیزیکی، شیمیایی و کاربردی ماستیک‌های پلی یورتان را مشخص می‌کنند. 
همچنین آزمون‌هایی برای سنجش میزان کشش، ازدیاد طول، چسبندگی، سازگاری و دوام ماستیک‌ها تعریف شده‌اند.
تولیدکنندگان و تأمین کنندگان معتبر ماستیک پلی یورتان، محصولات خود را مطابق با این استانداردها تولید و کنترل کیفیت می‌کنند.
 

نگهداری ماستیک پلی یورتان

برای نگهداری مناسب ماستیک های پلی یورتان و حفظ کیفیت آنها، رعایت نکات زیر توصیه می شود:

• ماستیک را در دمای 5 تا 27 درجه سانتی گراد و دور از نور مستقیم خورشید و گرما نگهداری کنید.
• از انبار کردن ماستیک در معرض رطوبت بالا، باران یا برف خودداری کنید.
• ماستیک بازشده را در همان بسته‌بندی اصلی و به طور عمودی نگه دارید تا از ورود هوا جلوگیری شود.
• پس از هربار استفاده، در بسته‌بندی را به طور کامل ببندید.
• از قرار دادن اشیاء تیز و برنده روی بسته‌بندی خودداری کنید.
• ماستیک باز شده را حداکثر تا 6 ماه پس از باز شدن مصرف کنید.
• دستورالعمل روی بسته را برای شرایط نگهداری مناسب مطالعه کنید.
• ماستیک را دور از دسترس کودکان و دور از مواد غذایی نگهداری کنید.

با رعایت این نکات، می توان عمر مفید ماستیک پلی یورتان را به حداکثر رساند.
 

نتیجه‌گیری

ماستیک پلی یورتان به عنوان یک ماده پرکاربرد و کارآمد در صنایع مختلف، عملکرد بسیار برتری را ارائه می‌دهد. خصوصیات منحصر به فرد این ماده، انعطاف‌پذیری، چسبندگی بالا، مقاومت در برابر عوامل آب و هوایی و حرارتی، و مقاومت در برابر فشار و ضربه را شامل می‌شود. به علاوه، کاربردهای متنوع آن در زمینه‌های مختلف نشان از محبوبیت و کارآمدی این ماده وجود دارد. با توجه به مزایا و کاربردهای ماستیک پلی یورتان، می‌توان درک کرد که این ماده از لحاظ عملکردی واقعاً برتر است و به همین دلیل در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد.