آب بندی مخزن بتنی

فهرست | آب بندی مخزن بتنی

1. تعریف
2. اهمیت
3. دلایل اهمیت
4. روش ها
5. کاربردها
6. عوامل موثر
7. چرایی آب بندی
8. الزامات
9. استانداردهای بین المللی
10. چگونگی اجرا
11. تست های آب بندی

 

آب بندی مخزن بتنی چیست

آب‌ بندی مخزن بتنی یک مرحله حیاتی برای جلوگیری از نشت آب و آسیب‌های ناشی از نفوذ رطوبت به ساختار مخزن است. این نوع مخازن که معمولاً برای ذخیره آب، فاضلاب، سوخت یا سایر مایعات به کار می‌روند، به دلیل قرار گرفتن در زیر زمین باید در برابر فشار هیدرواستاتیک و شرایط محیطی مختلف مقاوم باشند.آب‌ بندی مخازن بتنی به منظور جلوگیری از نشت آب و حفظ کیفیت آب ذخیره‌ شده، از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند معمولاً با استفاده از مواد و روش‌های خاص انجام می‌شود که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.

 

 

اهمیت آب بندی مخزن بتنی

آب‌ بندی مخزن بتنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا این مخازن برای ذخیره‌سازی مایعات حیاتی مانند آب آشامیدنی، فاضلاب، مواد شیمیایی یا حتی سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرند. عدم آب‌ بندی صحیح می‌تواند منجر به مشکلات جدی از جمله نفوذ یا نشت مایعات به داخل یا خارج از مخزن شود که اثرات منفی بر محیط زیست، کارایی مخزن و سلامت عمومی خواهد داشت. در ادامه، دلایل اهمیت آب‌ بندی مخازن بتنی توضیح داده شده است:

 

دلایل اهمیت آب بندی مخزن بتنی

1. جلوگیری از نشت مایعات حفظ مایعات ذخیره‌شده: آب‌ بندی مخزن به‌طور مستقیم از نشت مایعات به خارج از مخزن جلوگیری می‌کند. در مخازن آب آشامیدنی، نشت می‌تواند به هدررفت منابع آب منجر شود. در مخازن فاضلاب یا مواد شیمیایی، نشت ممکن است به آلودگی محیط زیست و ایجاد مشکلات بهداشتی منجر گردد. محافظت از زیرساخت‌ها: نشت مایعات به فونداسیون یا سایر بخش‌های سازه‌ای می‌تواند به ضعف ساختاری و خرابی زودهنگام مخزن منجر شود.
2. جلوگیری از نفوذ آب‌های زیرزمینی محافظت از محتویات مخزن: نفوذ آب‌های زیرزمینی به داخل مخزن می‌تواند باعث آلودگی محتویات آن شود. به‌ویژه در مخازن آب آشامیدنی، این مشکل به‌طور جدی می‌تواند کیفیت آب را تحت تاثیر قرار دهد و آن را غیرقابل استفاده کند. افزایش عمر مخزن: نفوذ آب‌های زیرزمینی به بتن مخزن می‌تواند به تخریب و فرسایش بتن منجر شود، که باعث کاهش عمر مفید سازه و نیاز به تعمیرات پرهزینه می‌شود.
3. مقاومت در برابر تغییرات دما و فشار مقاومت در برابر ترک‌خوردگی: بتن به‌طور طبیعی در برابر تغییرات دما و فشار، به‌ویژه در مناطق با شرایط آب‌و‌هوایی متغیر، مستعد ترک‌خوردگی است. آب‌ بندی مناسب می‌تواند از ایجاد ترک‌ها جلوگیری کند یا ترک‌های ریز را پر کرده و مقاومت سازه در برابر فشار هیدرواستاتیک را افزایش دهد. حفاظت در برابر انبساط و انقباض بتن: آب‌ بندی مخزن می‌تواند به مقابله با انبساط و انقباض ناشی از تغییرات دما و فشارهای محیطی کمک کند و از خرابی زودرس سازه جلوگیری نماید.
4. افزایش دوام و عمر مفید مخازن بتنی کاهش نیاز به تعمیرات مکرر: آب‌ بندی مناسب باعث می‌شود که مخزن در برابر عوامل آسیب‌زا مانند آب‌های زیرزمینی، رطوبت و نفوذ مواد شیمیایی مقاوم‌تر شود. این امر نیاز به تعمیرات مکرر و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد. افزایش عمر مفید: آب‌ بندی مخازن، عمر سازه‌های بتنی را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد و آن‌ها را برای مدت طولانی‌تری در شرایط عملیاتی مناسب حفظ می‌کند.
5. حفاظت از محیط زیست جلوگیری از آلودگی: مخازن فاضلاب یا مواد شیمیایی در صورت نشت ممکن است باعث آلودگی آب‌های زیرزمینی و محیط زیست شوند. آب‌ بندی این مخازن از نفوذ این مواد به زمین و آسیب‌های زیست‌محیطی جلوگیری می‌کند. حفظ منابع طبیعی: در مخازن آب آشامیدنی، آب‌ بندی صحیح از نشت و هدررفت آب جلوگیری می‌کند که به حفظ منابع طبیعی کمک می‌کند.
6. حفظ کیفیت مایعات ذخیره‌شده جلوگیری از آلودگی داخلی: نفوذ آلاینده‌ها و مواد شیمیایی از محیط بیرونی به داخل مخازن، کیفیت مایعات ذخیره‌شده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. آب‌ بندی مناسب از این نفوذها جلوگیری می‌کند و کیفیت مواد ذخیره‌شده (مانند آب آشامیدنی) را حفظ می‌کند.
7. کاهش هزینه‌های عملیاتی و تعمیراتی صرفه‌جویی در هزینه‌ها: نشت یا خرابی‌های ناشی از عدم آب‌ بندی صحیح، هزینه‌های بالایی برای تعمیرات و نگهداری به دنبال دارد. با آب‌ بندی صحیح مخازن بتنی، می‌توان از وقوع چنین مشکلاتی جلوگیری کرد و هزینه‌های عملیاتی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
8. ایمنی سازه مقاومت در برابر فشار هیدرواستاتیک: آب‌ بندی مخازن به آن‌ها کمک می‌کند تا در برابر فشارهای هیدرواستاتیک ناشی از آب یا مایعات دیگر مقاومت کنند. این امر باعث افزایش ایمنی سازه و جلوگیری از شکست‌های ساختاری می‌شود. نتیجه‌گیری آب‌ بندی مخازن بتنی نه تنها برای جلوگیری از نشت و نفوذ مایعات ضروری است، بلکه از آسیب‌های محیطی، خرابی سازه، و افزایش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات جلوگیری می‌کند. با انتخاب روش‌ها و مواد مناسب آب‌ بندی، می‌توان دوام و کارایی مخازن بتنی را افزایش داده و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد

 

روش های آب بندی مخزن بتنی

1. آب‌ بندی با مواد کریستالی نفوذگر توضیحات: این مواد شامل ترکیباتی هستند که به داخل بتن نفوذ می‌کنند و در مجاورت آب واکنش داده و کریستال‌های ضدآب تشکیل می‌دهند. این کریستال‌ها به داخل منافذ و ترک‌های ریز بتن نفوذ کرده و آن را از داخل ضدآب می‌کنند. مزایا: مقاوم در برابر فشار آب. عملکرد طولانی‌مدت و خودترمیمی. نفوذ به عمق بتن و محافظت از ساختار داخلی. موارد استفاده: مناسب برای مخازن بتنی که تحت فشار آب‌های زیرزمینی قرار دارند
2. آب‌ بندی با عایق‌های پلیمری (پوشش‌های مایع) توضیحات: پوشش‌های پلیمری به‌صورت مایع بر روی سطح بتن اعمال می‌شوند و پس از خشک شدن، یک لایه ضدآب و انعطاف‌پذیر روی سطح ایجاد می‌کنند. این پوشش‌ها می‌توانند شامل پلی‌اورتان، اپوکسی یا پلیمرهای دیگر باشند. مزایا: انعطاف‌پذیری بالا برای تحمل تغییرات دما و انبساط و انقباض بتن. اجرای آسان و بدون درز. موارد استفاده: مخازن آب و فاضلاب و سازه‌هایی که در معرض انبساط و انقباض شدید قرار دارند.
3. استفاده از ورق‌های ژئوممبران (PVC یا HDPE) توضیحات: ورق‌های ژئوممبران از جنس پلاستیک (PVC یا HDPE) بوده و به‌عنوان لایه‌های عایق بر روی سطح داخلی یا خارجی مخزن نصب می‌شوند. این ورق‌ها به بتن چسبانده شده یا با استفاده از روش‌های مکانیکی ثابت می‌شوند. مزایا: مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و فشار آب. عمر طولانی و نگهداری کم. موارد استفاده: مناسب برای مخازنی که در معرض مواد شیمیایی خورنده هستند یا فشار بالای آب را تحمل می‌کنند.
4. استفاده از ملات‌های آب‌بند (پایه سیمانی) توضیحات: این ملات‌ها از ترکیبات پایه سیمانی با مواد افزودنی خاص تشکیل شده‌اند که به عنوان لایه آب‌بند روی سطح بتن اعمال می‌شوند. این نوع مواد مقاومت خوبی در برابر فشار آب و رطوبت دارند. مزایا: هزینه نسبتاً پایین. کاربرد آسان. مقاومت در برابر فشار آب. موارد استفاده: مناسب برای مخازن آب آشامیدنی و فاضلاب.
5. آب‌ بندی با تزریق ژل‌های پلی‌اورتان و اپوکسی توضیحات: ژل‌های پلی‌اورتان یا اپوکسی در داخل ترک‌ها و درزهای موجود در بتن تزریق می‌شوند. این مواد با آب واکنش داده و حجیم می‌شوند و فضاهای خالی را پر می‌کنند و از نفوذ آب جلوگیری می‌کنند. مزایا: مناسب برای ترمیم ترک‌های عمیق. ایجاد یک لایه ضدآب قوی در ترک‌ها و درزها. موارد استفاده: مخازنی که ترک‌های ریز و درشت دارند یا در معرض فشارهای آب زیرزمینی قرار دارند.
6. استفاده از نوارهای آب‌بند (واتراستاپ) توضیحات: نوارهای آب‌بند یا واتراستاپ‌ها از موادی مانند PVC، پلی‌اورتان یا لاستیک ساخته شده‌اند و در درزهای اجرایی و انبساطی بتن قرار می‌گیرند تا از نفوذ آب در این نقاط جلوگیری کنند. مزایا: جلوگیری از نشت در درزهای اجرایی. مقاومت بالا در برابر فشار آب. موارد استفاده: در مخازن بتنی با درزهای انبساطی و اجرایی.
7. آب‌ بندی با قیر و ایزوگام توضیحات: قیر و ایزوگام به عنوان لایه‌های ضدآب بر روی سطح خارجی مخازن بتنی اعمال می‌شوند. این روش بیشتر برای محافظت در برابر آب‌های زیرزمینی و رطوبت محیط بیرونی استفاده می‌شود. مزایا: اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه. نصب سریع و آسان. موارد استفاده: مناسب برای مخازن فاضلاب و سازه‌هایی که در تماس با خاک مرطوب یا آب‌های زیرزمینی قرار دارند.
8. آب‌ بندی با فوم‌های پلی‌اورتان توضیحات: فوم‌های پلی‌اورتان به‌صورت تزریقی در ترک‌ها و فضاهای خالی بتن استفاده می‌شوند. این فوم‌ها با آب واکنش داده و حجیم می‌شوند و مانع نفوذ آب می‌گردند. مزایا: انعطاف‌پذیری بالا و قابلیت پر کردن فضاهای کوچک. عملکرد سریع. موارد استفاده: مناسب برای آب‌ بندی ترک‌ها و درزهای موجود در مخازن بتنی
9. استفاده از پوشش‌های نانو توضیحات: پوشش‌های نانو از جدیدترین تکنولوژی‌های آب‌ بندی هستند که با ایجاد یک لایه بسیار نازک و مقاوم روی سطح بتن، از نفوذ آب و مواد شیمیایی جلوگیری می‌کنند. مزایا: مقاومت بسیار بالا در برابر نفوذ آب. عمر طولانی و نیاز به نگهداری کم. موارد استفاده: مناسب برای مخازن بتنی آب آشامیدنی و مخازن صنعتی. نتیجه‌گیری هر یک از این روش‌های آب‌ بندی بسته به شرایط محیطی، نوع مایع ذخیره‌شده و نیازهای سازه‌ای مخزن می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. انتخاب روش مناسب برای آب‌ بندی مخازن بتنی به افزایش دوام، کارایی و جلوگیری از نشت کمک می‌کند.

 

 

کاربردهای مخزن بتنی

مخازن بتنی کاربردهای متعددی دارند که در زیر به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:

 

ذخیره‌سازی آب

- استفاده در سیستم‌های آبی: مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی آب مورد استفاده قرار می‌گیرند تا در زمان‌های کمبود آب، از این ذخیره‌ها استفاده شود.

- پایداری شبکه‌های آبی: این مخازن کمک می‌کنند تا شبکه‌های آبی پایدارتر شوند و از تأثیرات ناگهانی مانند بارندگی‌های شدید جلوگیری شود.

 

ذخیره‌سازی فاضلاب

- تسهیل فرآیند تصفیه: مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی فاضلاب قبل از ورود به سیستم‌های تصفیه استفاده می‌شوند. این امر کمک می‌کند تا فاضلاب تمیز‌تر به سیستم‌های تصفیه منتقل شود.

- کاهش آلودگی‌های محیطی: با ذخیره‌سازی فاضلاب در مخازن بتنی، خطر آلودگی‌های محیطی کاهش می‌یابد و کیفیت آب زیرزمینی حفظ می‌شود.

 

استفاده در صنایع مختلف

- صنایع غذایی: مخازن بتنی در صنایع غذایی برای ذخیره‌سازی مواد غذایی استفاده می‌شوند. این امر کمک می‌کند تا مواد غذایی در شرایط تمیز و سالم نگهداری شوند.

- صنایع شیمیایی: در صنایع شیمیایی، مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی مواد شیمیایی استفاده می‌شوند. این امر کمک می‌کند تا مواد شیمیایی در شرایط ایمن و کنترل‌شده نگهداری شوند.

 

استخرها و سونا

- استخرها: مخازن بتنی برای ساخت استخرها استفاده می‌شوند. این امر کمک می‌کند تا استخرها با ظاهری زیبا و ایمن ساخته شوند.

- سوناها: در ساخت سونا نیز مخازن بتنی استفاده می‌شوند تا آب گرم در سونا ذخیره شود و از گرمای بیش از حد جلوگیری شود.

 

پردازش و ذخیره‌سازی مواد

 - ذخیره‌سازی مواد: مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی انواع مواد مختلف مانند کود، مواد شیمیایی، و سایر مواد صنعتی استفاده می‌شوند.

 - پردازش مواد: این مخازن همچنین در فرآیندهای پردازش مواد مانند مخلوط کردن یا مخزن‌زنی مواد استفاده می‌شوند.

 

کاربری‌های نظامی و دفاعی

 - ذخیره‌سازی سوخت: در نیروهای نظامی، مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی سوخت استفاده می‌شوند تا در شرایط اضطراری، سوخت مورد نیاز باشد.

 - ذخیره‌سازی مهمات: همچنین برای ذخیره‌سازی مهمات و سایر تجهیزات نظامی استفاده می‌شوند تا در شرایط اضطراری، تجهیزات مورد نیاز باشد.

 

کاربری‌های کشاورزی

 - ذخیره‌سازی آب: در کشاورزی، مخازن بتنی برای ذخیره‌سازی آب استفاده می‌شوند تا در زمان‌های کمبود آب، از این ذخیره‌ها استفاده شود.

 - ذخیره‌سازی کود: همچنین برای ذخیره‌سازی کود استفاده می‌شوند تا در فصل رشد گیاهان، کود مورد نیاز باشد.

 

کاربری‌های آموزشی و پژوهشی

 - مکانیسم‌های علمی: مخازن بتنی در آزمایشگاه‌ها و مراکز آموزشی برای نمایش مکانیسم‌های علمی مختلف استفاده می‌شوند.

 - پژوهش‌های علمی: همچنین در پروژه‌های پژوهشی مختلف مانند آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی استفاده می‌شوند.

 

با توجه به این کاربردها، مخازن بتنی نه تنها صرفاً برای ذخیره‌سازی آب و فاضلاب بلکه برای بسیاری از صنایع مختلف و کاربردهای گوناگون نیز استفاده می‌شوند.

 

 

عوامل موثر بر آب بندی مخزن بتنی

عوامل موثر بر آب بندی مخزن بتنی عبارتند از:

1. نوع بتن: نوع بتن استفاده شده در ساخت مخزن بتنی می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. بتن های با کیفیت بالا و دارای مقاومت بیشتر در برابر آب، آب بندی بهتری خواهند داشت.
2. شرایط محیطی: شرایط محیطی مانند دمای هوا، رطوبت، و بارندگی می تواند بر آب بندی مخزن بتنی تأثیر بگذارد. در مناطق با رطوبت و بارندگی بالا، آب بندی مخزن بتنی باید با دقت بیشتری انجام شود.
3. طراحی مخزن: طراحی مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. مخازن با طراحی مناسب و دارای زاویه های صاف و بدون شکستگی، آب بندی بهتری خواهند داشت.
4. کیفیت ساخت: کیفیت ساخت مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. مخازن با کیفیت ساخت بالا و دارای بتن با کیفیت، آب بندی بهتری خواهند داشت.
5. استفاده از مواد آب بند: استفاده از مواد آب بند مانند پوشش های آب بند، لوله های آب بند، و سیستم های آب بند بر اساس بتن پیش ساخته می تواند بر آب بندی مخزن بتنی تأثیر بگذارد.
6. سن مخزن: سن مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. مخازن قدیمی تر ممکن است نیاز به تعمیر و بازسازی آب بندی داشته باشند.
7. نوع آب: نوع آب ذخیره شده در مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. آب های با شوری بالا یا اسیدی می تواند بر بتن تأثیر منفی بگذارد.
8. فشار آب: فشار آب داخل مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. مخازن با فشار آب بالا نیاز به آب بندی قوی تر دارند.
9. کیفیت بتن ریزی: کیفیت بتن ریزی نیز می تواند بر آب بندی مخزن بتنی تأثیر بگذارد. بتن ریزی با کیفیت بالا و دارای تراکم مناسب، آب بندی بهتری خواهند داشت.
10. مراقبت و نگهداری: مراقبت و نگهداری منظم مخزن بتنی نیز می تواند بر آب بندی آن تأثیر بگذارد. مخازن با مراقبت و نگهداری مناسب، آب بندی بهتری خواهند داشت.

 

چرایی آب بندی مخزن بتنی

آب‌ بندی مخزن بتنی به دلایل متعددی ضروری است. در زیر به برخی از مهم‌ترین دلایل اشاره می‌شود:

 

جلوگیری از نشتی

- محافظت از سازه: آب‌ بندی مخازن بتنی به‌طور کامل جلوگیری از نشتی آب را تضمین می‌کند، که در نتیجه پایداری سازه را افزایش می‌دهد.

- کاهش هزینه‌های تعمیرات: اگر آب بتواند وارد مخزن شود، این امر می‌تواند به مشکلات زیادی مانند خوردگی، ریزش و کاهش دوام سازه منجر شود که با آب‌ بندی مناسب، این هزینه‌ها کاهش می‌یابد.

 

پایداری سازه

- مقاومت در برابر فشار هیدرواستاتیکی: مخازن بتنی تحت فشار هیدرواستاتیکی قرار دارند. آب‌ بندی مناسب کمک می‌کند تا این فشارها بر سازه تأثیر نگذارد و پایداری آن افزایش یابد.

- مقاومت در برابر عوامل محیطی: آب‌ بندی همچنین سازه را در برابر عوامل محیطی مانند بارندگی، رطوبت و تغییرات دمایی محافظت می‌کند.

 

سلامت آب

 - محافظت از کیفیت آب: در مخازن آبی که برای مصرف انسان یا حیوانات استفاده می‌شوند، مهم است که آب داخل مخزن سالم باشد. آب‌ بندی مناسب کمک می‌کند تا هیچ ماده خارجی به داخل آب نفوذ نکند و کیفیت آن حفظ شود.

 - کاهش آلودگی‌های محیطی: با جلوگیری از نشتی و ورود مواد خارجی به مخازن، می‌توان از آلودگی‌های محیطی جلوگیری کرد و کیفیت آب طبیعی حفظ شد.

 

ایمنی و سلامت انسان‌ها

 - ایمنی در استخرها و سونا: آب‌ بندی در استخرها و سونا برای ایمنی انسان‌ها بسیار مهم است. این امر کمک می‌کند تا حوادث ناگوار مانند داغ شدن پوست یا ورود مواد شیمیایی به بدن جلوگیری شود.

 - سلامت در مصرف آب: در مصرف آب، اطمینان حاصل کردن از سلامت آب با استفاده از سیستم‌های آب‌ بندی مناسب، ضروری است تا از بیماری‌های ناشی از مصرف آب آلوده جلوگیری شود.

 

حفاظت از محیط زیست

 - کاهش آلودگی‌های محیطی: با جلوگیری از نشتی و ورود مواد خارجی به مخازن، می‌توان از آلودگی‌های محیطی جلوگیری کرد و کیفیت آب طبیعی حفظ شد.

 - حفاظت از منابع آب: استفاده از آب‌ بندی مناسب در مخازن آبی کمک می‌کند تا منابع آب به‌طور مؤثر استفاده شوند و از تلفات آب جلوگیری شود.

 

کاهش هزینه‌های نگهداری

 - تعمیرات کمتر: با استفاده از سیستم‌های آب‌ بندی مناسب، نیاز به تعمیرات بیشتر کاهش می‌یابد و هزینه‌های نگهداری کاهش می‌یابد.

 - توسعه پایدار: استفاده از آب‌ بندی مناسب در بلند مدت توسعه پایدار سازه را تضمین می‌کند و از هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند.

 

کیفیت ساختار بتنی

 - مقاومت به ترک‌ها: آب‌ بندی کمک می‌کند تا ترک‌های ایجاد شده در بتن را پوشش دهد و از نفوذ آب به داخل سازه جلوگیری کند.

 - مقاومت به خوردگی: با جلوگیری از ورود آب به داخل سازه، از خوردگی و ریزش مواد بتنی جلوگیری می‌شود و کیفیت ساختار بتنی حفظ می‌شود.

 

کاهش خطر حوادث

 - ایمنی بیشتر: با استفاده از سیستم‌های آب‌ بندی مناسب، خطر حوادث ناشی از نشتی آب کاهش می‌یابد و ایمنی بیشتر در محیط‌های مختلف تضمین می‌شود.

 - حفاظت از تجهیزات: در محیط‌های صنعتی، استفاده از آب‌ بندی مناسب کمک می‌کند تا تجهیزات و ماشین‌آلات از آسیب‌های ناشی از آب جلوگیری شوند.

 

با توجه به این دلایل، آب‌ بندی مخزن بتنی نه تنها صرفاً یک الزام فنی بلکه یک الزام زیست‌محیطی و ایمنی نیز محسوب می‌شود.

 

الزامات آب بندی مخزن بتنی

از الزامات آب بندی مخزن بتنی می توان به موارد زیر اشاره کرد : 

1. الزامات مربوط به ایمنی

• الزامات ایمنی: آب‌ بندی باید به گونه‌ای باشد که ایمنی انسان‌ها و محیط زیست تضمین شود. این شامل جلوگیری از حوادث ناشی از نشتی آب و ورود مواد شیمیایی به داخل آب است.
• الزامات زیست‌محیطی: آب‌ بندی باید به گونه‌ای باشد که آلودگی‌های محیطی را کاهش دهد و کیفیت آب طبیعی حفظ شود.

2. الزامات مربوط به کاربری

• کاربری‌های مختلف: آب‌ بندی باید متناسب با کاربری مخزن باشد. برای مثال، در استخرها و سونا، زیبایی‌شناسی و ایمنی بسیار مهم است، در حالی که در مخازن آبی، کیفیت آب و پایداری سازه مهم‌تر است.
• شرایط محیطی: آب‌ بندی باید شرایط محیطی مانند بارندگی، رطوبت و تغییرات دمایی را در نظر بگیرد.

3. الزامات مربوط به مواد

• مصالح مناسب: استفاده از مصالح مناسب برای آب‌ بندی ضروری است. پوشش‌های اپوکسی و پلی یورتان متداول‌ترین انتخاب‌ها هستند، اما انتخاب باید بر اساس شرایط خاص هر پروژه باشد.
• مقاومت در برابر مواد شیمیایی: اگر مخزن برای ذخیره‌سازی مواد شیمیایی استفاده می‌شود، باید از مصالحی استفاده شود که مقاومت در برابر مواد شیمیایی را داشته باشد.

4. الزامات مربوط به اجرا

• اجرای حرفه‌ای: آب‌ بندی باید توسط افراد حرفه‌ای و با تجربه انجام شود تا اطمینان حاصل شود که تمام الزامات رعایت شده است.
• مراحل اجرایی: شامل مراحل مختلف مانند آماده‌سازی سطح، اعمال پوشش‌های آب‌ بندی، و تست‌های لازم برای اطمینان از عملکرد مناسب است.

5. الزامات مربوط به نگهداری

• تعمیرات دوره‌ای: پس از اجرای اولیه، باید تعمیرات دوره‌ای انجام شود تا اطمینان حاصل شود که سیستم آب‌ بندی هنوز کارآمد است.
• ارزیابی دوره‌ای: باید دوره‌ای ارزیابی کنید تا ببینید آیا سیستم آب‌ بندی هنوز کارآمد است یا خیر و اگر نیاز به تعمیرات باشد، فوراً انجام شود.

با توجه به این استانداردها و الزامات، می‌توان اطمینان حاصل کرد که مخزن بتنی با سیستم آب‌ بندی مناسب عمل کند و طول عمر آن افزایش یابد.

 

استانداردهای بین‌المللی آب بندی مخزن بتنی

استانداردهای بین‌المللی برای آب‌ بندی مخزن بتنی به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند تا اطمینان حاصل شود که سازه‌ها با کیفیت بالا و ایمن ساخته شده‌اند. در زیر به برخی از استانداردهای بین‌المللی که برای آب‌ بندی مخزن بتنی استفاده می‌شوند اشاره می‌شود:

 

ISO 15686

 - مدیریت ساختمان‌ها: این استاندارد شامل دستورالعمل‌های مربوط به مدیریت ساختمان‌ها است و شامل بخش‌هایی در مورد حفاظت از سازه‌ها نیز می‌شود. این استاندارد به طور کلی به مدیریت کل زندگی ساختمان‌ها اشاره دارد و شامل بخش‌هایی در مورد حفاظت از سازه‌ها، نگهداری و تعمیرات نیز می‌شود.

 

ISO 12944

 - حفاظت از فولاد: این استاندارد مربوط به حفاظت از فولاد در محیط‌های مختلف است. بخش‌های مختلف این استاندارد شامل دستورالعمل‌های مربوط به حفاظت از فولاد در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، بارندگی و مواد شیمیایی است. این استاندارد همچنین شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب پوشش‌های مناسب برای حفاظت از فولاد است.

 

ISO 13007

 - پوشش‌های اپوکسی: این استاندارد مربوط به پوشش‌های اپوکسی برای بتن است. این پوشش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، متداول‌ترین انتخاب‌ها برای آب‌ بندی مخازن بتنی هستند. این استاندارد شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب، تهیه و کاربرد پوشش‌های اپوکسی است.

 

ISO 16485

 - پوشش‌های پلی یورتان: این استاندارد مربوط به پوشش‌های پلی یورتان برای بتن است. این پوشش‌ها نیز به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، استفاده می‌شوند. این استاندارد شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب، تهیه و کاربرد پوشش‌های پلی یورتان است.

 

ISO 17640

 - پوشش‌های پایه سیمانی: این استاندارد مربوط به پوشش‌های پایه سیمانی برای بتن است. این پوشش‌ها برای مناطق با تغییرات دمایی زیاد مناسب هستند اما مقاومت پایینی در برابر مواد خورنده دارند. این استاندارد شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب، تهیه و کاربرد پوشش‌های پایه سیمانی است.

 

EN 1504

 - بتن و مصالح بتنی: این استاندارد مربوط به بتن و مصالح بتنی است و شامل دستورالعمل‌های مربوط به آب‌ بندی نیز می‌شود. این استاندارد به طور کلی به طراحی، ساخت و نگهداری سازه‌های بتنی اشاره دارد و شامل بخش‌هایی در مورد حفاظت از سازه‌ها نیز می‌شود.

 

ACI 318

 - طراحی سازه‌های بتنی: این استاندارد مربوط به طراحی سازه‌های بتنی است و شامل دستورالعمل‌های مربوط به طراحی سازه‌های بتنی است. این استاندارد به طور کلی به طراحی سازه‌های بتنی در برابر عوامل مختلف مانند بارهای مختلف، بارهای جانبی و عوامل محیطی اشاره دارد.

 

ASTM C 881

 - پوشش‌های اپوکسی برای بتن: این استاندارد مربوط به پوشش‌های اپوکسی برای بتن است و شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب، تهیه و کاربرد پوشش‌های اپوکسی است. این پوشش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، متداول‌ترین انتخاب‌ها برای آب‌ بندی مخازن بتنی هستند.

 

BS 7503

 - پوشش‌های اپوکسی برای بتن: این استاندارد مربوط به پوشش‌های اپوکسی برای بتن است و شامل دستورالعمل‌های مربوط به انتخاب، تهیه و کاربرد پوشش‌های اپوکسی است. این پوشش‌ها نیز به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، استفاده می‌شوند.

 

استفاده از این استانداردها کمک می‌کند تا سازه‌ها با کیفیت بالا و ایمن ساخته شوند و طول عمر آن افزایش یابد.

 

اجرای آب بندی مخزن بتنی چگونه انجام می شود

اجرای آب‌ بندی مخزن بتنی شامل چندین مرحله کلیدی است که اطمینان حاصل می‌کند که سازه با کیفیت بالا و ایمن ساخته شود. در زیر به مراحل اجرای آب‌ بندی مخزن بتنی اشاره می‌شود:

 

بررسی اولیه

 - ارزیابی مخزن: قبل از شروع آب‌ بندی، باید مخزن را ارزیابی کنید تا ببینید چه مشکلاتی وجود دارد و چه مراحل باید طی شود.

 - تعیین مصالح: انتخاب مصالح مناسب برای آب‌ بندی بر اساس شرایط محیطی و کاربری مخزن انجام می‌شود.

 

حفاظت و آب‌ بندی قسمت‌های بیرونی

 - پوشش‌های اپوکسی یا پلی یورتان: این پوشش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، متداول‌ترین انتخاب‌ها هستند.

 - پوشش‌های پایه سیمانی: این پوشش‌ها برای مناطق با تغییرات دمایی زیاد مناسب هستند اما مقاومت پایینی در برابر مواد خورنده دارند.

 

آب‌ بندی خطوط لوله کشی آب

 - لوله‌های آب: لوله‌های انتقال آب باید با مواد ضد آب مناسب پوشش داده شوند تا هیچ نشتی اتفاق نیفتد.

 - کوپلینگ‌ها: استفاده از کوپلینگ‌های ضد آب برای اتصال لوله‌ها ضروری است.

 

آب‌ بندی سطوح داخلی مخازن

 - پوشش‌های اپوکسی یا پلی یورتان: این پوشش‌ها را باید به صورت دو لایه اعمال کرد تا سطوح ترک خورده یا درزدار کاملاً آب‌ بندی شوند.

 - پوشش‌های پایه سیمانی: این پوشش‌ها را باید با توجه به شرایط محیطی و کاربری انتخاب کرد.

 

تعمیم پوشش‌های آب‌ بندی

 - تعیین ضخامت پوشش: ضخامت پوشش باید بر اساس استانداردهای مربوطه تعیین شود تا اطمینان حاصل شود که پوشش đủ مقاوم است.

 - تعیین زمان خشک شدن: زمان خشک شدن پوشش باید مورد توجه قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که پوشش به طور کامل خشک شده است.

 

تست‌های آب‌ بندی

 - تست‌های فشار: تست‌های فشار برای اطمینان از اینکه پوشش đủ مقاوم است، ضروری است.

 - تست‌های نفوذ: تست‌های نفوذ برای اطمینان از اینکه هیچ نشتی وجود ندارد، ضروری است.

 

تعمیرات و نگهداری

 - تعمیرات دوره‌ای: پس از اجرای اولیه، باید تعمیرات دوره‌ای انجام شود تا اطمینان حاصل شود که سیستم آب‌ بندی هنوز کارآمد است.

 - ارزیابی دوره‌ای: باید دوره‌ای ارزیابی کنید تا ببینید آیا سیستم آب‌ بندی هنوز کارآمد است یا خیر و اگر نیاز به تعمیرات باشد، فوراً انجام شود.

 

نظارت و کنترل کیفیت

 - نظارت بر فرآیند: باید فرآیند آب‌ بندی را تحت نظارت قرار دهید تا اطمینان حاصل شود که تمام مراحل به درستی انجام شده‌اند.

 - کنترل کیفیت: باید کیفیت پوشش‌های آب‌ بندی را کنترل کنید تا اطمینان حاصل شود که پوشش‌های انتخاب شده مناسب هستند.

 

دستورالعمل‌های اجرایی

 - دستورالعمل‌های اجرایی: باید دستورالعمل‌های اجرایی را تهیه کنید تا اطمینان حاصل شود که تمام افراد درگیر در پروژه با جزئیات کامل آشنا هستند.

 - آموزش کارکنان: باید کارکنان را آموزش دهید تا بتوانند فرآیند آب‌ بندی را به درستی انجام دهند.

با پیروی از این مراحل و نکات، می‌توان اطمینان حاصل کرد که مخزن بتنی با سیستم آب‌ بندی مناسب عمل کند و طول عمر آن افزایش یابد.

 

* روش اجرای آب بندی پروزه بسته به شرایط موجود و نظر کارشناسان اجرایی می باشد.

 

تست های آب بندی

تست‌های آب‌ بندی مخزن بتنی برای اطمینان از اینکه سیستم آب‌ بندی به درستی انجام شده و سازه ایمن و پایدار است، ضروری هستند. در زیر به مراحل تست‌های آب‌ بندی مخزن بتنی اشاره می‌شود:

 

تست‌ های فشار

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست فشار را نصب کنید و مخزن را تحت فشار قرار دهید.
   - مراقبت: فشار را به تدریج افزایش دهید تا حداکثر فشار مورد نظر را کنید.
   - تست: پس از اعمال فشار، مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا پوشش‌ها تحت فشار مقاومت می‌کنند یا خیر.

 

تست‌های نفوذ

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست نفوذ را نصب کنید و مخزن را تحت فشار آب قرار دهید.
   - مراقبت: مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا آب از طریق پوشش‌ها نفوذ می‌کند یا خیر.
   - تست: اگر هیچ نشتی مشاهده نشود، یعنی پوشش‌ها به درستی عمل می‌کنند.

 

تست‌های شیمیایی

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست شیمیایی را نصب کنید و مخزن را با مواد شیمیایی مختلف آزمایش کنید.
   - مراقبت: مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا پوشش‌ها تحت تأثیر مواد شیمیایی قرار می‌گیرند یا خیر.
   - تست: اگر هیچ تغییرات مشاهده نشود، یعنی پوشش‌ها در برابر مواد شیمیایی مقاومت دارند.

 

تست‌های فیزیکی

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست فیزیکی را نصب کنید و مخزن را تحت شرایط مختلف قرار دهید (مانند بارندگی، رطوبت و تغییرات دمایی).
   - مراقبت: مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا پوشش‌ها تحت تأثیر عوامل فیزیکی قرار می‌گیرند یا خیر.
   - تست: اگر هیچ تغییرات مشاهده نشود، یعنی پوشش‌ها در برابر عوامل فیزیکی مقاومت دارند.

 

تست‌های غیرمخرب

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست غیرمخرب را نصب کنید و مخزن را تحت فشار یا شرایط مختلف قرار دهید.
   - مراقبت: مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا هیچ آسیب ناشی از تست‌ها ایجاد نشده است.
   - تست: اگر هیچ آسیب مشاهده نشود، یعنی پوشش‌ها به درستی عمل می‌کنند و هیچ آسیب ناشی از تست‌ها ایجاد نشده است.

 

تست‌های دوره‌ای

   - سازگار کردن مخزن: مخزن را به طور کامل تمیز کنید و از هرگونه مواد خارجی پاک کنید.
   - نصب تجهیزات: تجهیزات تست دوره‌ای را نصب کنید و مخزن را تحت فشار یا شرایط مختلف قرار دهید.
   - مراقبت: مدت زمان مورد نظر را منتظر بمانید تا ببینید آیا پوشش‌ها هنوز کارآمد هستند یا خیر.
   - تست: اگر هیچ نشتی یا آسیب مشاهده نشود، یعنی سیستم آب‌ بندی هنوز کارآمد است و نیاز به تعمیرات اضافی ندارد.

با پیروی از این مراحل و تست‌ها، می‌توان اطمینان حاصل کرد که مخزن بتنی با سیستم آب‌ بندی مناسب عمل کند و طول عمر آن افزایش یابد.